مرکز تحقیقات بیماریهای گوارش و کبد

سه دهه قبل ، بیماری سلیاک عمدتاً بیماری مربوط به کودکان محسوب می شد . بیماری که با اسهال مزمن خود را نشان می دهد و منجر به سوء جذب می شود. با پیشرفت دانش ایمن شناسی و کشف پادتن ها  (آنتی بادی ها) علیه گلوتن (پروتئین موجود در گندم و جو) در خون افراد مبتلا، امکان مطالعه بهتر بیماری فراهم گردید و به این ترتیب مشخص  شد این بیماری نشانه ها و تظاهرات بسیار متنوعی دارد و تقریباً در همه سنین یافت می شود . همچنین مشخص شد که فراوانی بیماری بیشتر از آنی است که در گذشته تصور می شد.

با توجه به زمینه های ژنتیک بیماری و این که شیوع بیماری در مناطق مختلف دنیا متفاوت است، نخستین پژوهشها برای تعیین فراوانی بیماری سلیاک در  ایران و همچنین در افرادی که با نشانه های مختلف بررسی می شدند، در حدود بیست سال پیش توسط مرکز تحقیقات بیماری های گوارش شروع شد. در این پژوهش ها، برای اولین بار میزان شیوع و شکل تظاهر و علائم بالینی و درمان آن مورد بررسی قرار گرفت.

تحقیقات  به عمل آمده ، به عنوان پایان نامه فارغ التحصیلی برخی دستیاران داخلی و یا دستیاران فوق تخصص گوارش و کبد در پژوهشکده  بیماری های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران، به انجام رسیده و تاکنون تعداد 20 مقاله علمی فقط در این موضوع منتشر شده است.

بر اساس این پژوهش ها مشخص شد که حدود یک درصد ایرانیان به سلیاک مبتلا هستند و بسیاری از این افراد یا نشانه ای ندارند ، یا نشانه های بالینی بسیار کمی دارند.

مطالعات بعدی، همراهی بیماری سلیاک با بیماری دیگر از جمله بیماری های خود ایمنی کبدی را نشان داد.